اهمیت تربیت در آموزش و پرورش
اصول درست تربیت در آموزش و پرورش برای رشد فکری و روحی بسیار مؤثر است. بسیاری از افراد تصور می‌کنند معنی تربیت صرفاً انتقال اطلاعات است. برای توضیح بیشتر در این مورد مثالی برایتان می‌آوریم.
کارتون ایکیوسان را یادتان هست؟ شخصیت اصلی در هر قسمت این کارتون با حل کردن یک معمای سخت همه را متعجب می‌کند. در قسمت‌های مختلف ایکیوسان هر زمانی که در سختی حل معما به بن‌بست می‌رسد، صحنه‌ای از کودکی خود را به یاد می‌آورد. در این صحنه ایکیوسان کوچک زمین خورده و گریه می‌کند. از مادرش می‌خواهد که او را از روی زمین بلند کند. اما مادر که می‌داند فرزندش به تنهایی توان بلند شدن را دارد اهمیتی نمی‌دهد. ایکیوسان بیشتر تمارض می‌کند اما مادر همچنان بی‌اعتنا است. او همچنان روی زمین نشسته است تا این که بعد از چند ساعت رعدوبرق می‌گیرد و باران می‌بارد. او که ترسیده است حالا مجبور می‌شود از روی زمین بلند شود. دوان‌دوان خودش را از حیاط به خانه می‌رساند و با ناباری می‌بیند که مادرش پشت پنجره ایستاده و انتظار او را می‌کشد.
به این ترتیب متوجه می‌شود در همه این لحظات مادر او را زیر نظر داشته و به هیچ عنوان فراموشش نکرده است. اما این رفتار به خاطر درسی بود که مادر می‌خواست به او بدهد. اگر در هر کاری به کودکان کمک شود توانایی آنها پرورش پیدا نمی‌کند. اغلب کسانی که در بزرگسالی به مشکل برمی‌خوردند در کودکی توسط والدین خود بیش از حد حمایت شده‌اند و حتی انجام کارهای شخصی کوچک نیز به خودشان واگذار نشده است.
در آینده زمانی که ایکیوسان نوجوان شده درسی را که از این رفتار گرفته به یاد می‌آورد. مادر با رفتارش برای همیشه به اون فهماند که باید در رویارویی با مشکلات مقاوم باشد و برای رسیدن به هدف از همه توانش استفاده کند. همین باعث شد او هیچ‌وقت شکست را قبول نکند. به این صورت افسانه باهوش‌ترین پسر آن سرزمین شکل گرفت.همان‌طور که می‌بینید تربیت انسان به نشستن در کلاس درس خلاصه نمی‌شود.
نقش آموزش و پرورش در تربیت
یکی از انواع تربیت در آموزش و پرورش این است که به کودکان فکر کردن را بیاموزید. متأسفانه اغلب در جمع خانواده‌ها کودکی محبوب است که بدون چون و چرا دستورات را بپذیرد و اطاعت کند. در صورتی که برتری انسان نسبت به فرشته در این است که انسان مجبور به اطاعت نیست. ذات انسان پرسش‌گر است و در مورد چرایی مطالب تحقیق می‌کند. در قرآن بارها آمده است آیا نمی‌اندیشید؟
این روش فکر کردن از کودکی در انسان وجود دارد و رفتار بزرگ‌ترها تعیین می‌کند که تا چه اندازه رشد کند. آموزش‌های امروزی طوری طراحی شده‌اند که اطلاعات به آسانی در اختیار کودک قرار نگیرند بلکه به او کمک شود که خودش به نتیجه درست برسد. این سبک آموزش در شکل‌گیری شخصیت فرد مؤثر است.
سن و سال مناسب برای تعلیم و تربیت
براستی که انسان از چه سنی در زندگی آماده تربیت و آموزش دیدن می‌شود و در چه سنی آموزش برای او کافی است؟ ماجرای لحظات آخر زندگی ابوریحان بیرونی را شنیده‌اید؟ ابوریحان بیرونی در لحظات آخر زندگی دنبال جواب سؤالی بود و معتقد بود اگر بدانم و بمیرد بهتر است تا ندانم و بمیرد. درست است که شروع رسمی تحصیلات از هفت سالگی آغاز می‌شود و معلمان هم مثل دیگر مشاغل جامعه در سن معلومی بازنشسته می‌شوند؛ اما تربیت انسان از لحظه تولد آغاز می‌شود و تا لحظه مرگ ادامه دارد.
به طورکلی درست است که آموزش دیدن در هر سن و سالی شایسته است اما در سنین پایینتر اهمیت بیشتری دارد تربیت در کودکان اساس تفکر آنها را در آینده مشخص می‌کند. نحوه رویارویی با مشکلات زندگی، نوع استدلال‌های بشر در مورد مسائل مختلف هر چند در طول زندگی ممکن است بارها تغییر کند اما پایه اصلی آن در سال‌های اولیه زندگی فرد گذاشته می‌شود و انسان‌ها تا آخر عمر تربیت نخستین را فراموش نمی‌کنند.
اصول مهم تربیتی
از جمله عناصر اصلی تربیت روش تربیت کردن است. نحوه تربیت مخصوصاً در سن کودکی باید به طور غیر مستقیم باشد. پدر و مادر در تمامی ساعات زیر ذره بین کودکان هستند و در صورتی که رفتاری زشت یا زیبا چند بار از پدر و مادر یا بزرگترهای نزدیک دیده شد به الگوی کودک تبدیل می‌شود.
از دیگر عناصر اصلی تربیت اصول تربیتی است. نداشتن اصول مشترک ضربه‌های بزرگی به کودک می‌زند و افکار او را دچار تناقض می‌کند. بنابراین اطرافیان کودک باید اصول مشترکی در رفتار خود داشته باشند.
توصیه اخلاقی برای تربیت
پیامبر عزیز خدا صلی الله علیه وآله در مورد اخلاق در تربیت و آموزش و پرورش می‌فرمایند:
” با کسی که به او دانش می‌آموزید و کسی که از او دانش می‌آموزید نرمخو باشید. ”
در ادامه به جملاتی در مورد تربیت اشاره می‌کنیم.
پیامک تربیت در آموزش و پرورش
پیامک تربیت شماره 1
شما می‌توانید بالاتر از پرورش دهندگان خود قرار بگیرید.
پیامک تربیت شماره 2
آینده کودکان بسته به تربیت پدر و مادر است.
پیامک تربیت شماره 3
نخستین وظیفه هر فرد آن است که استعدادهای خود را پرورش دهد و از توانایی‌های خویش استفاده کند.
پیامک آموزش و پرورش شماره 4
آدمی شاگردی است که درد و اندوه او را آموزش می‌دهد و هیچ‌کس بدون احساس این آموزگار قادر به شناسایی خود نیست.
پیامک آموزش و پرورش شماره 5
در تعلیم و تربیت ذهن به تدریج از تجربه‌های علمی به نظریه‌های عقلانی تجربه معنوی و سپس به سوی خدا رهسپار می‌شود.
پیامک اخلاق در تربیت و آموزش و پرورش شماره 6
فراموش نکنیم که حق‌شناسی نشانه‌ای از آموزش درست است پس اگر از فرزندانمان توقع حق‌شناسی داریم باید آنها را حق شناس تربیت کنیم.
پیامک تربیت در آموزش و پرورش شماره 7
وظیفه آموزش این است که ذهن‌های خالی را به ذهن‌های باز تبدیل کند نه ذهن‌های پر.
پیامک نقش آموزش و پرورش در تربیت شماره 8
هدف بزرگ آموزش و پرورش باید تربیت قوای ذهنی باشد نه انباشتن مغز با دانسته‌ها و اندوخته‌های دیگر.
پیامک تربیت شماره 9
در طبیعت و اخلاق انسان هیچ ضعف و انحرافی نیست که با تربیت مناسب درست نشود.
پیامک آموزش و پرورش شماره 10
انسان نادان در دوردست‌ها به دنبال شادی می‌گردد اما انسان دانا آن را در زیر پاهای خود پرورش می‌دهد.
پیامک نقش آموزش و پرورش در تربیت شماره 11
تربیت احمق به همان اندازه بی‌نتیجه است که بخواهیم با صابون، ذغال را سفید کنیم.
پیامک تربیت شماره 12
چرا از فرزندانی که خود آنها را قدر ناشناس پرورش داده و تربیت کرده ایم، گله مندیم؟
پیامک تربیت در آموزش و پرورش شماره 13
هیچ‌گاه اثرات خوب تعلیم و تربیت مادرم را از دست نخواهم داد.
جمع‌بندی
انسان آگاه در هر سنی به دنبال آموزش دیدن و اضافه کردن اطلاعاتش است. برای یادگیری هیچ‌وقت دیر نیست. تأثیرگذارترین شخص در زندگی شما چه کسی بوده است نام او را در قسمت نظرات بنویسید.
ما اینجاییم که بهت کمک کنیم
کتاب باز
بسیار زیبا جذاب